sýning
/ exhibition
OPNUN 3. MAÍ 15:00
LITAREK
SIGURÐUR ÁRNI
Sigurðsson
Laugardaginn 3. mai kl. 15 opnar einkasýning Sigurðar Árna Sigurðssonar, Litarek, í Ásmundarsal.
Sigurður Árni hefur í fjölda ára einbeitt sér að rýmisskynjun í myndlist sinni og skoðað hvernig uppbrot á hinni vanabundnu skynjun getur haft verkun langt út fyrir myndflötinn. Á einkasýningu sinni í Ásmundarsal heldur hann rannsókn sinni áfram og sýnir stórskala málverk og speglaverk.
Allt er: Skugginn í glerinu
sem þú hefur splundrað frá morgni til kvölds
og dreifir héðan í frá í þúsundatali í speglunum
sem þú gengur hjá.
Og allt er hluti af þessari margbrotnu,
kristölluðu minningu: Alheimnum.Höfundur: Jorge Luis Borges.
„Málverk eru tvívíð, flötur sem hægt er að bera á misþunnt lag af málningu, meðan styttur hafa þrjár víddir eins og við og allir venjulegir hlutir. Styttur búa í sama rými og við meðan málverk eru meira í ætt við veggi eða gólf. Þannig var það að minnsta kosti þangað til málarar fóru að fikta með þrívíða teikningu og lærðu að búa til eins konar sýndarrými inni í myndum sínum. Málverk-ið varð þá eins og gluggi, tvívíður hlutur sem við getum horft í gegnum og séð þar veruleika (eða tilbúning) í þrívídd. Málarar urðu svo flinkir við þetta að stundum reyndu þeir að „blekkja augað“ – trompe-l'œil – svo fólk hélt að veröldin inni á málverkinu væri þrívíður veruleiki, að minnsta kosti þangað til betur var að gáð. Jafnvel þótt maður viti af blekkingunni getur hún veitt manni ánægju. Þannig var það til dæmis þegar íslenskir bændur fluttu á mölina en söknuðu sveitarinnar og keyptu sér málverk af fjallinu sem þeir höfðu alist upp við svo það var næstum eins og að horfa út um gluggann heima. Þannig virkar málverkið líka til að stækka rýmið sem það er í, líkt og gluggar gera og speglar stundum líka. Þetta vita allir innanhússarkitektar.
Þrívíða rýmið sem við og stytturnar búum í er þannig alls ekki einhlítt heldur er hægt að snúa upp á það á ýmsa vegu. Þetta hefur verið helsta rannsóknarefni Sigurðar Árna á ferli sínum í mynd- list. Hann hefur málað fleti þar sem hann skilur eftir göt í málningunni svo sér inn í strigann og skyggt þau svo áhorfandi sér ekki betur en málningin fljóti laus fyrir ofan strigann. Hann hefur kannað skugga og beitt þeim til að gefa í skyn veruleika sem svo er ekki til þegar áhorfandinn fer að leita að hlutnum sem hafi varpað skugganum; Sigurður Árni sýnir okkur veruleikann í skugganum en lætur hlutinn hverfa. Í myndröðinni Leiðréttingar, þar sem hann teiknar inn á gömul póstkort, beitir hann gjarnan skuggum til að umbreyta eða auka við myndefn- ið. Þá hefur hann líka notað gegnsætt litað efni til að varpa skuggum og búa þannig til þrívíða og litríka hluti sem þó eru ekki til nema á sjónhimnu þess sem horfir. Svo mótsagnakennt sem það kann að virðast þá má segja að Sigurður Árni fari með málningu eins og þrívítt efni, en reyni á móti að fletja þrívíða hluti út í tvívídd. Þetta er langt í frá að vera bara einhvers konar sjónhverfing, eins og speglasalur í Tívólí. Rýmið sem við hrærumst í er umgjörðin um líf okkar og mótar bæði upplifun okkar og hreyfingar, svo það skiptir máli að við skiljum hvernig það virkar og hvaða möguleika það býður okkur. Verk Sigurðar Árna þjóna þar því hlutverki að brjóta upp vanabundna skynjun okkar og vekja okkur til umhugsunar um umhverfið.
Á sýningunni í Ásmundarsal sjáum við stór málverk þar sem hann leikur sér með rýmið milli málningar og striga eins og áður, en skiptir fletinum upp í litfleka sem virðast fljóta ofan á striganum í stað þess að renna inn í hann. Sérstaka athygli vekja þó verkin þar sem hann notar spegla ásamt málmrörum sem mynda hluta úr hring. Speglarnir spegla rýmið sem áhorfandinn stendur í og þar með líka brotið úr hringnum. Það undarlega gerist þó að í speglinum verður hringurinn heill svo þessi speglun á veruleikanum sýnir nú eitthvað sem ekki finnst í honum, eins konar viðbót við veruleikann, sem aðeins er til í speglinum, eins og rýmið sem Sigurður Árni skapar með skugganum í málverkum sínum er aðeins til í hugarspegli áhorfandans Og þó: Kannski er þetta allt, eins og Borges vildi meina, hluti af alheimnum.“
– Jón Proppé
Sigurður Árni Sigurðsson hefur starfað jöfnum höndum í Reykjavík og í Frakklandi frá því að hann lauk námi frá Institut des Hautes Études en Art Plastiques í París árið 1991. Hann hefur haldið tugi einkasýninga og tekið þátt í fjölmörgum samsýningum. Verk eftir Sigurð Árna er að finna í öllum helstu listasöfnum á Íslandi sem og í opinberum söfnum og einkasöfnum víða í Evrópu og má þar nefna að nýlega eignaðist nútímalistasafnið Centre Pompidou í Paris verk eftir listamanninn. Sigurður Árni var fulltrúi Íslands á Feneyjatvíæringnum á Ítalíu árið 1999 og þegar Reykjavík var menningarborg Evrópu árið 2000 var verk eftir hann valið sem táknmynd menningarársins. Árið 2020 var stór yfirlitssýning sett upp í Listasafni Reykjavíkur þar sem farið var yfir feril listamannsinns frá upphafi til dagsins í dag. Af stærri opinberum verkum eftir listamanninn má nefna útilistaverkið „Sólalda“ við Sultartangavirkjun, verkið „Samhengi” í Landsbanka Íslands í Reykjavík, glerverkið „Ljós í skugga” í dvalarheimilinu Hlíð á Akureyri og Vegglistaverkið "Sól úr norðri" í Urriðaholti í Garðabæ auk þess sem útilistaverkið „L´Eloge de la Nature“ er staðsett í bænum Loupian í Suður-Frakklandi.
[ENGLISH]
OPENS MAY 3, 3PM
ADRIFT IN
COLOUR
SIGURÐUR ÁRNI
Sigurðsson
On Saturday, May 3rd at 3 PM, the solo exhibition of Sigurður Árni Sigurðsson, 'Litarek,' will open at Ásmundarsalur.
For many years, Sigurður Árni Sigurðsson has focused on spatial perception in his artwork and explored how disruptions to habitual perception can have effects far beyond the picture plane. In his solo exhibition at Ásmundarsalur, he continues his research and showcases large-scale paintings and mirror works.
Everything is: the shadows in the glass
Which, in between the day’s two twilights, you
Have scattered by the thousands, or shall strew
Henceforward in the mirrors that you pass.
And everything is part of that diverse
Crystalline memory; the universe.
Author: Jorge Borges.
“Paintings are two dimensional, flat surfaces that can be covered with a layer of paint, thick or thin, while sculptures — like us and all ordinary things — have three dimensions. Sculptures share our space; paintings are more like walls or floors. That was how it was, at least, until painters began experimenting with three-dimensional perspectives and found ways to create the illusion of space inside their paintings. Then the painting became like a window: a flat object you could look through and see a world — or an invention — in three dimensions. Painters got so good at this that they sometimes tried to “decieve the eye" — trompe-l'œil — so that people thought what they saw in the painting was real, at least until they looked more carefully. Even when you know it’s a trick, it can still be a treat.
That’s how it was, for example, when Icelandic farmers moved into towns and missed their old homes. Some would buy a painting of the mountain they had grown up with, and it felt almost like looking out the window back home. Paintings, like windows — and sometimes like mirrors — can expand the space they are in. Every interior designer knows this.
The three-dimensional space we and the sculptures live in isn’t as simple as it seems. It can be bent, stretched, or reimagined in many ways. This has been one of Sigurður Árni’s main subjects. He has painted surfaces where he leaves gaps in the paint so you can see into the canvas, creating shadows that make the paint seem to float above the surface. He has played with shadows, hinting at objects that don’t really exist — showing us reality in the shadow but making the object itself disappear. In his series Corrections, where he draws on old postcards, he often uses shadows to shift or add to what’s pictured. He has also used colored transparent materials to cast colored shadows, making three-dimensional shapes that only exist on the retina of the viewer.
As strange as it sounds, you could say that Sigurður Árni treats paint as if it were a three-dimensional material — and at the same time, he flattens three-dimensional things back into two dimensions. But this isn’t just some visual game, like a funhouse of mirrors. The space we move through is the frame around our lives; it shapes how we experience the world and how we move in it. It matters that we understand what space does — and what it can do. Sigurður Árni’s works are part of that task: breaking open our habits of perception and making us think differently about our surroundings.
In Litarek, his new exhibition at Ásmundarsalur, we see large paintings where he once again plays with the tension between paint and canvas, breaking the surface into fields of color that seem to float above the canvas instead of blending into it. Especially striking are the works where he uses mirrors and metal pipes to create fragments of circles. The mirrors reflect the space and a part of the circle — but inside the mirror, strangely enough, the circle becomes whole. The reflection shows something that doesn’t exist in the real world, a kind of addition to reality that only exists in the mirror — just like the spaces that Sigurður Árni conjures in the shadows of his work that live in the viewer eye’s. And then again: perhaps, as Borges suggested, it’s all crystalline memory of the universe anyway.“
– Jón Proppé
Sigurður Árni Sigurðsson has been active both in Reykjavík and in France since he graduated from the Institut des Hautes Études en Art Plastiques in Paris in 1991. He has held dozens of solo exhibitions and participated in numerous group exhibitions. Works by Sigurður Árnason can be found in all major art museums in Iceland as well as in public and private collections across Europe. Notably, the Centre Pompidou in Paris recently acquired a work by the artist. Sigurður Árnason represented Iceland at the Venice Biennale in Italy in 1999, and when Reykjavík was European Capital of Culture in 2000, one of his works was chosen as the emblem of that cultural year. In 2020, a major retrospective exhibition was held at the Reykjavik Art Museum, showcasing the artist’s career from its beginning to the present day. Among the larger public works by the artist are the outdoor installation 'Sólalda' at the Sultartangi power station, the piece 'Samhengi' at Landsbanki Íslands in Reykjavík, the glass work 'Ljós í skugga' at the Hlíð nursing home in Akureyri, and the wall work 'Sól úr norðri' in Urriðaholt, Garðabær, along with the outdoor installation 'L'Éloge de la Nature' located in the town of Loupian in southern France.